Các nhà phát triển Ethereum đang chuẩn bị cho bản nâng cấp Dencun vào ngày thứ Tư, được thiết lập để mang lại sự thay đổi mã code lớn nhất cho blockchain trong hơn một năm. Dencun, từ ghép cho tên dự án Deneb + Cancun, bao gồm hai nâng cấp diễn ra đồng thời trên các layer thực thi và đồng thuận của Ethereum.
Được gọi là “hard fork” trong thuật ngữ blockchain, nó dự kiến sẽ bắt đầu vào khoảng 20:55 (theo giờ Việt Nam). Bản nâng cấp được thiết kế để mở ra một kỷ nguyên mới với mức phí rẻ hơn cho các mạng lưới phụ trợ hoạt động trên Ethereum, được gọi là layer-2 (L2) rollup. Những thay đổi đó sẽ đi kèm với việc kích hoạt Đề xuất cải tiến Ethereum (EIP) mới có tên là “proto-danksharding” hoặc EIP-4844, được thiết kế để cải thiện khả năng xử lý dữ liệu từ mạng lưới L2.
Các phần của bản nâng cấp Dencun đã được lên kế hoạch trong vài năm, nhưng các nhà phát triển đã trì hoãn nó so với mục tiêu ban đầu là cuối năm 2023 do một số lo ngại về mặt kỹ thuật. Kể từ đó, các nhà phát triển đã thử nghiệm trên ba testnet riêng biệt và hầu hết các thử nghiệm đó đều diễn ra suôn sẻ.
Một số người hâm mộ Ethereum đang đánh dấu dịp ra mắt chính thức của Dencun, với cộng đồng nhà phát triển EthStaker và Nethermind, nhóm cơ sở hạ tầng Ethereum hàng đầu, đều tổ chức các buổi phát trực tiếp.
Barnabas Busa, kỹ sư DevOps tại Ethereum Foundation cho biết: “Chúng tôi đang đảm bảo tất cả ứng dụng máy khách và code khởi động của mình đều được cập nhật đầy đủ và sẵn sàng. Cơ sở hạ tầng giám sát được mở rộng quy mô để đảm bảo không bỏ lỡ bất kỳ điều gì quan trọng”.
Dencun bao gồm một số thay đổi về mã code, nhưng thay đổi lớn nhất đi kèm với “proto-danksharding”, giới thiệu phương pháp mới để lưu trữ dữ liệu giao dịch trên Ethereum, được gọi là “blobs”.
Các layer-2 như Arbitrum, Optimism và Polygon sẽ được hưởng lợi nhiều nhất từ Dencun. Các mạng lưới giúp mở rộng quy mô Ethereum bằng cách gộp các giao dịch từ người dùng và sau đó chuyển chúng sang Ethereum nơi chúng được giải quyết theo từng lô lớn. Trong năm qua, họ đã trở thành địa điểm chính để giao dịch trên Ethereum, tích lũy hàng tỷ USD tiền gửi và tự hào về khối lượng giao dịch cao hơn Ethereum chain.
Sau Dencun, L2 sẽ có thể tải dữ liệu lên Ethereum trong không gian blobspace chuyên dụng, thay vì buộc phải trả chi phí cao hơn cho việc ép dữ liệu vào các giao dịch thông thường. Về lý thuyết, điều này có thể giúp L2 xử lý nhiều dữ liệu hơn, hiệu quả hơn, từ đó giảm phí cho người dùng cuối.
Proto-danksharding là bước đi đầu tiên của Ethereum trong việc “sharding”, tập hợp các kỹ thuật để chia blockchain thành các phân đoạn nhỏ (hoặc chain nhỏ), để xử lý nhiều giao dịch hơn với giá rẻ.
Một phiên bản sharding hoàn chỉnh vẫn chưa được ra mắt, nhưng proto daksharding có thể giúp giải quyết các khoản phí gas cao của Ethereum trong thời gian ngắn bằng cách giảm phí cho mạng lưới L2.
Trong một cuộc phỏng vấn trước đây, nhà đồng sáng lập Polygon, Jordi Baylina, nói rằng “giá sẽ giảm chủ yếu vì đó là vấn đề cung và cầu. Nguồn cung lớn hơn, tính sẵn có của dữ liệu trên Ethereum sẽ lớn hơn, vì vậy giá sẽ thấp hơn. Thế nhưng con số giảm là bao nhiêu thì vẫn chưa thể dự đoán”.
Sau Dencun, các nhà phát triển Ethereum sẽ bắt đầu giải quyết những gì sẽ có trong bản nâng cấp tiếp theo, hiện được gọi là Electra + Praha (Petra.) Tính đến thời điểm hiện tại, các nhà phát triển vẫn chưa quyết định điều gì sẽ được đưa vào nâng cấp, nhưng rất có khả năng đó sẽ là “Verkle Tree”, loại danh mục dữ liệu mới giúp các node lưu trữ lượng lớn dữ liệu.
Karl Floersch, Giám đốc điều hành của OP Labs, công ty phát triển chính đằng sau Optimism, cho biết: “Khả năng mở rộng là khả năng mở khóa cơ bản cho phép cộng tác giữa các nhà phát triển trong các dự án và nhóm, để cùng nhau xây dựng hệ sinh thái liền mạch hơn.”
Việc nâng cấp “sẽ cho phép một nhóm các nhà phát triển phối hợp với nhau, thực sự xây dựng các hệ thống cung cấp trải nghiệm tổng thể cạnh tranh với trải nghiệm người dùng”.
Được gọi là “hard fork” trong thuật ngữ blockchain, nó dự kiến sẽ bắt đầu vào khoảng 20:55 (theo giờ Việt Nam). Bản nâng cấp được thiết kế để mở ra một kỷ nguyên mới với mức phí rẻ hơn cho các mạng lưới phụ trợ hoạt động trên Ethereum, được gọi là layer-2 (L2) rollup. Những thay đổi đó sẽ đi kèm với việc kích hoạt Đề xuất cải tiến Ethereum (EIP) mới có tên là “proto-danksharding” hoặc EIP-4844, được thiết kế để cải thiện khả năng xử lý dữ liệu từ mạng lưới L2.
Các phần của bản nâng cấp Dencun đã được lên kế hoạch trong vài năm, nhưng các nhà phát triển đã trì hoãn nó so với mục tiêu ban đầu là cuối năm 2023 do một số lo ngại về mặt kỹ thuật. Kể từ đó, các nhà phát triển đã thử nghiệm trên ba testnet riêng biệt và hầu hết các thử nghiệm đó đều diễn ra suôn sẻ.
Một số người hâm mộ Ethereum đang đánh dấu dịp ra mắt chính thức của Dencun, với cộng đồng nhà phát triển EthStaker và Nethermind, nhóm cơ sở hạ tầng Ethereum hàng đầu, đều tổ chức các buổi phát trực tiếp.
Barnabas Busa, kỹ sư DevOps tại Ethereum Foundation cho biết: “Chúng tôi đang đảm bảo tất cả ứng dụng máy khách và code khởi động của mình đều được cập nhật đầy đủ và sẵn sàng. Cơ sở hạ tầng giám sát được mở rộng quy mô để đảm bảo không bỏ lỡ bất kỳ điều gì quan trọng”.
Dencun là gì?
Dencun sẽ là bản cập nhật lớn nhất của Ethereum kể từ bản nâng cấp Shapella vào tháng 4/2023, cho phép rút staked ether (ETH).Dencun bao gồm một số thay đổi về mã code, nhưng thay đổi lớn nhất đi kèm với “proto-danksharding”, giới thiệu phương pháp mới để lưu trữ dữ liệu giao dịch trên Ethereum, được gọi là “blobs”.
Các layer-2 như Arbitrum, Optimism và Polygon sẽ được hưởng lợi nhiều nhất từ Dencun. Các mạng lưới giúp mở rộng quy mô Ethereum bằng cách gộp các giao dịch từ người dùng và sau đó chuyển chúng sang Ethereum nơi chúng được giải quyết theo từng lô lớn. Trong năm qua, họ đã trở thành địa điểm chính để giao dịch trên Ethereum, tích lũy hàng tỷ USD tiền gửi và tự hào về khối lượng giao dịch cao hơn Ethereum chain.
Sau Dencun, L2 sẽ có thể tải dữ liệu lên Ethereum trong không gian blobspace chuyên dụng, thay vì buộc phải trả chi phí cao hơn cho việc ép dữ liệu vào các giao dịch thông thường. Về lý thuyết, điều này có thể giúp L2 xử lý nhiều dữ liệu hơn, hiệu quả hơn, từ đó giảm phí cho người dùng cuối.
Proto-danksharding là bước đi đầu tiên của Ethereum trong việc “sharding”, tập hợp các kỹ thuật để chia blockchain thành các phân đoạn nhỏ (hoặc chain nhỏ), để xử lý nhiều giao dịch hơn với giá rẻ.
Một phiên bản sharding hoàn chỉnh vẫn chưa được ra mắt, nhưng proto daksharding có thể giúp giải quyết các khoản phí gas cao của Ethereum trong thời gian ngắn bằng cách giảm phí cho mạng lưới L2.
‘Proto-danksharding’
Proto-danksharding cũng sẽ mang lại lợi ích cho các blockchain mới đã tham gia vào cuộc cạnh tranh Ethereum, được gọi là các layer dữ liệu sẵn có (DA). Các layer DA như Celestia, EigenDA và Avail giúp mạng lưới lưu trữ lượng lớn dữ liệu; L2 thường xuyên sử dụng chúng để lưu trữ dữ liệu giao dịch. Proto-danksharding có thể làm cho chi phí tải xuống dữ liệu DA rẻ hơn.Trong một cuộc phỏng vấn trước đây, nhà đồng sáng lập Polygon, Jordi Baylina, nói rằng “giá sẽ giảm chủ yếu vì đó là vấn đề cung và cầu. Nguồn cung lớn hơn, tính sẵn có của dữ liệu trên Ethereum sẽ lớn hơn, vì vậy giá sẽ thấp hơn. Thế nhưng con số giảm là bao nhiêu thì vẫn chưa thể dự đoán”.
Sau Dencun, các nhà phát triển Ethereum sẽ bắt đầu giải quyết những gì sẽ có trong bản nâng cấp tiếp theo, hiện được gọi là Electra + Praha (Petra.) Tính đến thời điểm hiện tại, các nhà phát triển vẫn chưa quyết định điều gì sẽ được đưa vào nâng cấp, nhưng rất có khả năng đó sẽ là “Verkle Tree”, loại danh mục dữ liệu mới giúp các node lưu trữ lượng lớn dữ liệu.
Karl Floersch, Giám đốc điều hành của OP Labs, công ty phát triển chính đằng sau Optimism, cho biết: “Khả năng mở rộng là khả năng mở khóa cơ bản cho phép cộng tác giữa các nhà phát triển trong các dự án và nhóm, để cùng nhau xây dựng hệ sinh thái liền mạch hơn.”
Việc nâng cấp “sẽ cho phép một nhóm các nhà phát triển phối hợp với nhau, thực sự xây dựng các hệ thống cung cấp trải nghiệm tổng thể cạnh tranh với trải nghiệm người dùng”.
