Năm 2018, Vitalik Buterin nói đùa về khả năng giới hạn nguồn cung của Ethereum. 5 năm sau, câu nói vui này dường như trở thành lời tiên tri. Trong thế giới crypto khôn lường, một câu đùa vu vơ đôi khi có thể định hình diễn biến sự kiện. Elon Musk với những phát ngôn liên quan đến Dogecoin là một ví dụ.
Trường hợp này cũng đã xảy ra với người đồng sáng lập Ethereum, trong trò đùa ngày Cá tháng Tư năm 2018, Vitalik Buterin đề xuất về giới hạn nguồn cung (supply cap) Ether. Vào thời điểm đó, ý tưởng này bị bác bỏ là không thể xảy ra.
Hiện tại, sự kết hợp giữa công nghệ và hoàn cảnh đã biến trò đùa năm xưa thành thực tế không ai lường trước, với tổng nguồn cung Ether dường như đã được giới hạn. Biến chuyển bất ngờ này có ý nghĩa lớn đối với mạng Ethereum, người dùng và toàn bộ thị trường crypto.
Đề xuất cải tiến Ethereum (EIP) 1559, thành phần cốt lõi của hard fork London, đã trình làng cơ chế đốt một phần phí giao dịch. Tính năng độc đáo này tác động mạnh mẽ đến nguồn cung Ether. Với việc đốt Ether thường xuyên, EIP-1559 làm giảm tổng nguồn cung của đồng tiền một cách hiệu quả.
Đồng thời, quá trình chuyển đổi của Ethereum từ Proof-of-Work (PoW) sang cơ chế đồng thuận Proof-of-Stake (PoS), vốn được biết đến với cái tên the Merge, đã làm thay đổi đáng kể tốc độ tạo Ether mới. Trong mô hình PoW, các thợ đào tạo Ether mới khi thêm các giao dịch vào blockchain. Tuy nhiên, mô hình PoS làm giảm đáng kể tốc độ tạo Ether mới này.
Những tiến bộ công nghệ này vô tình khiến Ethereum đi theo con đường giảm phát. So với tầm nhìn ban đầu của Vitalik về “phát hành cần thiết tối thiểu”, nghĩa là tránh lạm phát hoặc giảm phát quá mức trong nguồn cung Ether - đây là sự khác biệt rõ rệt. Tuy nhiên, thay đổi này có thể có ý nghĩa sâu sắc đối với tương lai Ethereum.
Trong lĩnh vực crypto, giới hạn nguồn cung ngoài kế hoạch của Ethereum gợi lên so sánh với Bitcoin, tiền điện tử lớn nhất theo vốn hóa thị trường. Giới hạn nguồn cung cố định của Bitcoin là 21 triệu. Khi những đồng tiền này được khai thác hết, sẽ không có Bitcoin mới. Supply cap ngoài kế hoạch của Ethereum đặt nó ở vị trí tương tự, có khả năng thúc đẩy sức hấp dẫn của nó như một phương tiện lưu trữ giá trị.
Ngoài ra, cuộc thảo luận này sẽ không hoàn chỉnh nếu không xét đến vàng, lá chắn truyền thống chống lại lạm phát. Nguồn cung vàng, giống như Bitcoin, đương nhiên bị giới hạn. Đến lúc nào đó, chúng ta sẽ hết vàng để khai thác. Sự khan hiếm này là một yếu tố quan trọng trong đề xuất giá trị của nó nhiều thế kỷ qua. Tình trạng giảm phát mới của Ethereum cũng gợi lên sự so sánh với loại tài sản vượt thời gian này.
Tuy nhiên, nguồn cung giới hạn có thể thu hút làn sóng nhà đầu tư mới, nâng cao vị thế thị trường của Ethereum. Bởi vì sự khan hiếm thường làm tăng sức hấp dẫn của tài sản. Với giới hạn nguồn cung không chủ ý, Ether trở thành khoản đầu tư hấp dẫn hơn. Điều này có thể thúc đẩy nhu cầu và có khả năng tăng giá trị của token.
Tuy nhiên, điều này đặt ra câu hỏi khác: Liệu nguồn cung giới hạn của Ethereum có thay đổi bản chất cơ bản của nó không? Từ trước đến nay, Ethereum được đánh giá cao về mặt tiện ích, đặc biệt là khả năng triển khai hợp đồng thông minh trên mạng. Với giới hạn nguồn cung, nó có thể phát triển thành một kho lưu trữ giá trị, giống như Bitcoin hoặc vàng.
Trường hợp này cũng đã xảy ra với người đồng sáng lập Ethereum, trong trò đùa ngày Cá tháng Tư năm 2018, Vitalik Buterin đề xuất về giới hạn nguồn cung (supply cap) Ether. Vào thời điểm đó, ý tưởng này bị bác bỏ là không thể xảy ra.
Hiện tại, sự kết hợp giữa công nghệ và hoàn cảnh đã biến trò đùa năm xưa thành thực tế không ai lường trước, với tổng nguồn cung Ether dường như đã được giới hạn. Biến chuyển bất ngờ này có ý nghĩa lớn đối với mạng Ethereum, người dùng và toàn bộ thị trường crypto.
Giới hạn nguồn cung Ether ngoài ý muốn
Hiện tại, nhờ sự kết hợp của tiến bộ công nghệ, đường cung (supply curve) của Ethereum đang trải qua quá trình thay đổi mạnh mẽ. Những nhân tố quan trọng trong bước ngoặt bất ngờ này là cơ chế đốt EIP-1559 và tác động của the Merge đối với đường cung của Ethereum.Đề xuất cải tiến Ethereum (EIP) 1559, thành phần cốt lõi của hard fork London, đã trình làng cơ chế đốt một phần phí giao dịch. Tính năng độc đáo này tác động mạnh mẽ đến nguồn cung Ether. Với việc đốt Ether thường xuyên, EIP-1559 làm giảm tổng nguồn cung của đồng tiền một cách hiệu quả.
Đồng thời, quá trình chuyển đổi của Ethereum từ Proof-of-Work (PoW) sang cơ chế đồng thuận Proof-of-Stake (PoS), vốn được biết đến với cái tên the Merge, đã làm thay đổi đáng kể tốc độ tạo Ether mới. Trong mô hình PoW, các thợ đào tạo Ether mới khi thêm các giao dịch vào blockchain. Tuy nhiên, mô hình PoS làm giảm đáng kể tốc độ tạo Ether mới này.
Những tiến bộ công nghệ này vô tình khiến Ethereum đi theo con đường giảm phát. So với tầm nhìn ban đầu của Vitalik về “phát hành cần thiết tối thiểu”, nghĩa là tránh lạm phát hoặc giảm phát quá mức trong nguồn cung Ether - đây là sự khác biệt rõ rệt. Tuy nhiên, thay đổi này có thể có ý nghĩa sâu sắc đối với tương lai Ethereum.
Vàng, Bitcoin và Ether
Việc giảm phát của Ether có hiệu ứng lan tỏa vượt bên ngoài mạng Ethereum. Khi tổng nguồn cung Ether giảm, sự khan hiếm của token tăng lên. Sự khan hiếm, như lý thuyết kinh tế cho thấy, có thể làm tăng giá trị một tài sản.Trong lĩnh vực crypto, giới hạn nguồn cung ngoài kế hoạch của Ethereum gợi lên so sánh với Bitcoin, tiền điện tử lớn nhất theo vốn hóa thị trường. Giới hạn nguồn cung cố định của Bitcoin là 21 triệu. Khi những đồng tiền này được khai thác hết, sẽ không có Bitcoin mới. Supply cap ngoài kế hoạch của Ethereum đặt nó ở vị trí tương tự, có khả năng thúc đẩy sức hấp dẫn của nó như một phương tiện lưu trữ giá trị.
Ngoài ra, cuộc thảo luận này sẽ không hoàn chỉnh nếu không xét đến vàng, lá chắn truyền thống chống lại lạm phát. Nguồn cung vàng, giống như Bitcoin, đương nhiên bị giới hạn. Đến lúc nào đó, chúng ta sẽ hết vàng để khai thác. Sự khan hiếm này là một yếu tố quan trọng trong đề xuất giá trị của nó nhiều thế kỷ qua. Tình trạng giảm phát mới của Ethereum cũng gợi lên sự so sánh với loại tài sản vượt thời gian này.
Ý nghĩa dài hạn của supply cap
Sự xuất hiện bất ngờ của supply cap trong hệ sinh thái Ethereum làm dấy lên những suy đoán về tương lai của mạng. Một thách thức tiềm năng nằm ở phí giao dịch. Khi Ether trở nên khan hiếm hơn, phí giao dịch có thể tăng lên. Chi phí giao dịch cao có thể ngăn cản người dùng và có khả năng hạn chế sự phát triển của Ethereum.Tuy nhiên, nguồn cung giới hạn có thể thu hút làn sóng nhà đầu tư mới, nâng cao vị thế thị trường của Ethereum. Bởi vì sự khan hiếm thường làm tăng sức hấp dẫn của tài sản. Với giới hạn nguồn cung không chủ ý, Ether trở thành khoản đầu tư hấp dẫn hơn. Điều này có thể thúc đẩy nhu cầu và có khả năng tăng giá trị của token.
Tuy nhiên, điều này đặt ra câu hỏi khác: Liệu nguồn cung giới hạn của Ethereum có thay đổi bản chất cơ bản của nó không? Từ trước đến nay, Ethereum được đánh giá cao về mặt tiện ích, đặc biệt là khả năng triển khai hợp đồng thông minh trên mạng. Với giới hạn nguồn cung, nó có thể phát triển thành một kho lưu trữ giá trị, giống như Bitcoin hoặc vàng.
